پیتاگوراس، فیثاغورس یا فیثاغورث (به یونانی: Πυθαγόρας) فیلسوف و ریاضیدان یونانی باستان(۵۶۹–۵۰۰ پیش از میلاد) بود. او نخستین کسی بود که توانست اصول پراکندهای را که ریاضیدانان نخستین عمدتاً با استقرا و آزمون و خطا کشف کرده بودند، بر پایهٔ اصول و براهین قیاسی بنا کند.
گفته میشود که او با یک زن فلسفه دان به اسم "تیانو" که ازطرفدارانش بود ازدواج میکند. آنها صاحب ۱ پسر به اسم "تلاگوس" ، و ۳ دختر به اسم " دامو "، "اریگ نته" ، و"ماییا" میشوند. به روایتی اولین کسی که کشف کرد موسیقی میتواند با زبان ریاضی بیان شود فیثاورث بود.نقل است در شهر گذر می کرده که صدای چکش زدن آهنگری توجه اش را جلب می کند. نزدیک آهنگنر میرود و مشاهده میکند که هر چکش یک صدای خاص و یکنواخت خود را دارد. او فرمول صدای انها را به ریاضی پیدا کرده و مینویسد.به قولی برای اولین بار موسیقی نوشته می شود.البته این روایت تکذیب می شود چرا که فرمول ابداعی فیثاغورث برای سازهای سیمی نوشته شده،نه سازهای کوبه ای،آنچه به نظر قطعی می آید این است که فیثاغورث توانسته بود به فرمولی ریاضی برای نوشتن موسیقی دست یابد.
او اولین کسی بود که گفت کره زمین گرداست و دارای قطب شمال و جنوب بوده، و به دور خورشید میگردد . در افسانهها چنین آمدهاست که متعصبان مذهبی و سیاسی، تودههای مردم را علیه او شوراندند و مکتب و معبد او را آتش زدند و وی در میان شعلههای آتش جان سپرد.
فیثاغوس دانشمند و ریاضیدان یونان باستان، هنگامی که بر روی مثلث قائم الزاویه بررسی کرد که همواره مساحت مربعی که با وتر یک مثلث قائم الزاویه ساخته میشود برابر است با مجموع مساحت دو مربعی که با اضلاع زاویه قائم ساخته میشود این قانون بعدها به عنوان رابطهٔ فیثاغورس شناخته شد که در هر مثلث قائم الزاویه، مجذور وتر برابر است با مجموع مجذور دو ضلع زاویهٔ قائمه.
فیثاغورس از شاگردانش انجمنی در شهر کُرُتُن در جنوب ایتالیا تشکیل داد. او در آنجا نه تنها به آموزش ریاضیات میپرداخت، بلکه از ریاضیات نتایج عرفانی میگرفت.
باید دانست که پیروان فیثاغورس تمام نظریاتشان را به «استاد» نسبت میدادند؛ و بنابراین مشخص نیست که چه اندازه از آیین فیثاغوری از خود فیثاغورس، و چه اندازهٔ آن از شاگردانش است.